انبارش و توزیع سوخت مصرفی در پروژه های معدنی و عمرانی

انبارش و نحوه سوخت گیری دستگاه های معدنی و راهسازی شامل بیل ها ، لودرها ، بلدوزرها ، دامپتراکها ، گریدرها و ....  در میزان کشش و حفظ سلامت نیروی محرکه و عمر قطعات موتور، بسیار مهم است.

 در دستگاههای روز و نوین با توجه به ارتقاء سیستم سوخت رسانی آنها و لقی (تلرانس) بسیار دقیق قطعات این سیستم بویژه در سیستم های کامان ریلی ( CRI & HPCR ) ، حساسیت سیستم به کیفیت سوخت  به طرز چشمگیری افزایش یافته است. جالب است بدانید که در ماشین آلات دیزلی بیش از 70 درصد عیوب موتور مربوط به واماندگی و ایرادات سیستم سوخت رسانی می باشد که از این میزان خرابی ، 45 درصد بدلیل آلودگی سوخت و 35 درصد بدلیل وجود آب در سوخت مصرفی می باشد. به عبارت دیگر بیش از نصف عیوب موتوری بدلیل ناخالصی سوخت شامل آلاینده ها مانند گرد و غبار ، روغن های سنگین ، سیلیس ، مواد اسیدی ، مواد آلی و یا آلودگی آبی می باشد.  

اما منشاء و نحوه ورود این ناخالصی ها به سوخت کجا و چگونه است؟ 

پاسخ این سوال سهل ممتنع است یعنی هم ساده و هم سخت است ساده از این جهت که می دانیم روش حمل و نقل از پالایشگاه تا سایت کاری و نیز از مخازن انبارش و نگهداری سایت تا باک سوخت ماشین ، زمان و شرایط سوخت گیریی حدود 50 درصد و نحوه نگهداری و انبارش سوخت در سایت کاری حدود 40 درصد در ورود ناخالصی و آلودگی به سوخت نقش ایفاء می کنند.

هرچند متاسفانه نظارت و کنترل ماشینهایی که سوخت را از پالایشگاهها به سایت می رسانند سخت و دشوار است بعنوان مثال دیده شده سوخت را با ماشینی که قبلا روغن صنعتی جابجا کرده حمل و به سایت منتقل کرده اند و یا بخشی از سوخت را تخلیه و با مایعات دیگر جایگزین نموده اند؛ اما توجه به نکات زیر و رعایت آنها می تواند تا حد زیادی کیفیت سوخت را حفظ نماید.

الف ) مخازن انبارش و نگهداری سوخت در سایت

1-بهترین روش برای ته نشین کردن آب و آلودگی ها و خارج کردن آن از مخازن ثابت نگهداری و انبارش سوخت ، استفاده از مخازن پله ای یا چند مرحله ای می باشد( عکس بالا ) 

2-مخازن ثابت بایستی نسبت به محیط اطراف ایزوله بوده و جهت تهویه آنها از بخارکش های دارای فیلتر استفاده گردد. ( عکس زیر نمونه ای از ایزوله نبودن و ورود آلودگی به مخزن ) 

3- مخازن ثابت بایستی دارای شیب مناسب ( 2 تا 5 درصد بسته به نوع و حجم مخزن ) بوده و در قسمت تحتاتی دارای شیر تخلیه رسوبات باشند.

4- در قسمت خروجی مخازن ثابت بایستی از سیستم فیلتراسیون مناسب استفاده کرد.

5- به منظور کاهش تشکیل آب در مخازن بهتر است از مخازن با تکنولوژی های جدید ساخت ( جداره آب گریز ) بهره برد .

6- از نظر ایمنی مخازن ثابت حتمأ بایستی به سیستم اتصال زمین ( ارت ) مجهز باشند .

ب) نحوه سوخت گیری :

1) با توجه به شرایط آب و هوایی سایت های کاری در کشورمان و اختلاف دمایی محسوس شب و روز در اکثر این سایت ها ، به منظورکاهش میزان آب حاصل از میعان رطوبت موجود در هوا ، پیشنهاد می شود سوخت گیری در پایان شیفت کاری و بویژه اوایل شب صورت گیرد.

2) حتی الامکان سوخت گیری از تانکرهای ثابت انجام شود چرا که سوخت در تانکرهای ثابت ، ساکن بوده و بدلیل نداشتن تلاطم امکان انتقال آلودگی احتمالی ته نشین شده در مخزن را کاهش می دهد.

3) توری و فیلتر در باک سوخت به هیچ وجه در زمان سوخت گیری از محل خود خارج نگردد (مشاهده شده که جهت افزایش سرعت سوخت گیری این توری را به طور موقت و حتی گاهی دائم کنار می گذارند )

4) در زمان سوخت گیری دستگاه ها حتما موتور دستگاه خاموش گردد. متاسفانه در برخی سایت ها جهت تسریع در چرخه کاری سوخت گیری با موتور روشن صورت می گیرد.

5) از تانکرهای حمل سوخت سیار فقط برای دستگاه هایی استفاده شود که امکان پیاده روی طولانی برای آنان ممکن نبوده و یا به سلامتی فنی دستگاه ها لطمه می زند مانند بلدوزرها ، بیل ها و ...

6) در صورتی که ناگزیر از تانکر سیار حمل سوخت استفاده می شود این تانکر حتما به سیستم فیلتراسیون مناسب تجهیز شده و قبل از اقدام به سوخت گیری حداقل  در موقعیت سوخت گیری دستگاه به مدت نیم ساعت خاموش و متوقف شود تا آشفتگی ( تلاطم ) مخزن گرفته شده سپس سوخت گیریی گردد. (عکس بالا - تانکر سیار نامناسب بدون فیلتراسیون  و... )

7) حتی الامکان در هوای بارانی ، شرجی و گرد و غبار از سوخت گیریی سنتی جلوگیری گردد.

8) استفاده از کوپلینگ های ویژه سوخت گیری امکان ورود آلودگی هنگام اتصال و ورود سوخت به مخزن را به شدت کاهش می دهد. لذا تجهیز دستگاه به کوپلینگ در کاهش آلودگی موثر خواهد بود.

9- درصورتی که جهت انتقال سوخت دستگاه به ظروف خاصی نیاز است حتما قبل از استفاده این ظروف با سوخت شسته و عاری از آلودگی گردند.

ج ) کاربری ( این موارد مکمل موارد فوق بود و احتمال ورود سوخت آلوده به دستگاه را کاهش می دهد هر چند خود در آلود شدن سوخت دخیل نمی باشند. )

1-با استفاده از شیر کف باک سوخت در ابتدای شیفت کاری و قبل از راه اندازی دستگاه ( استارت ) رسوبات و آب تانک سوخت تخلیه گردد.

2- در صورت وجود فیلتر آبگیر حتما قبل از راه اندازی دستگاه آب این فیلتر تخلیه گردد.

3- در زمان تعویض فیلترهای سوخت به هیچ وجه فیلتر از خروجی ( سوراخ وسط ) پر نشود.

4- حتما از فیلتر های توصیه شده سازنده با همان مش و میکرون مورد نظر سازنده دستگاه استفاده شود

5- ساعت و زمان تعویض فیلترها بر اساس توصیه سازنده دستگاه و شرایط محل کار تعیین و بدقت رعایت گردد.