سالها پیش تنها عامل تاثیر گذار بر انتخاب و خرید خودرو قیمت آن بود. اما در سالهای اخیر دیگر قیمت به عنوان تنها فاکتور مهم در خرید به شمار نمیرود.
در مقطع کنونی افزایش تصاعدی قیمت سوخت عملا به عنوان مشکلسازترین عامل در نگهداری و استفاده از خودرو شناخته میشود. البته این مشکل مسئله ای جهانی است و شرکتهای تولیدکننده خودرو در سراسر جهان سعی دارند محصولاتی طراحی و تولید کنند که سوخت کمتری مصرف کنند.
خرید چنین محصولاتی در ایران با توجه به تعرفههای واردات و محدودیت های فعلی برای هر کسی امکانپذیر نیست، پس در این مطلب به مواردی که میتوانند در کاهش مصرف سوخت اتومبیل های فعلی موجود در بازار تاثیرگذار باشند، پرداخته شده است.
بطور کلی موارد تاثیر گذار بر مصرف سوخت را می توان به شکل زیر دسته بندی کرد
وزن خودرو
اولین و شاید مهمترین عاملی که بسیاری به آن توجه نمیکنند، وزن خودرو است. هر وسیله اضافی و بویژه وسایل سنگین موجود در صندوق خودرو می تواند سبب افزایش مصرف سوخت گردد ، بنابراین تمامی وسایل اضافی در خودرو را خارج کرده و وزن آن را به حداقل برسانید. تنها کافی است وسایل ضروری همچون لاستیک زاپاس، ابزار تعویض لاستیک، تعدادی ابزار فنی معمولی و یک ظرف آب کوچک در اختیار داشته باشید تا در مواقع ضروری مشکل خودروی خود را برطرف کنید.
زاویه فرمان
زاویه قرارگیری چرخها در هر کدام از اتومبیلهای دیفرانسیل عقب یا جلو با یکدیگر متفاوت است. اگر زاویه چرخها بهدرستی تنظیم نشده باشد، بعلت افزایش اصطکاک لاستیک با زمین نهتنها لاستیک بعد از مدتی ساییده و مستهلک میشود بلکه بار بیشتری به موتور وارد شده و مصرف سوخت افزایش پیدا میکند.
سیستم سرمایش خودرو ( کولر )
بطور کلی استفاده از کولر و درگیر کردن کمپرسور آن در اتومبیل بسته به نوع خودرو می تواند تا 20 درصد بر افزایش مصرف سوخت تاثیر گذار باشد ، بنابراین در موارد غیر ضروری می توان کولر را خاموش و با فعال کردن ورود هوای بیرون به کابین از طریق دریچه های کولر و یا حتی استفاده از فن برای تسریع جریان هوا ( بدون استفاده از دکمه A/C ) محیط داخلی ماشین را در وضعیت مطلوب قرار داد. ( توجه شود که به هیچ وجه پایین آوردن شیشه های خودرو بویژه در سرعت های بالا بجای استفاده از کولر توصیه نمی شود. )
سیستم های صوتی خاص
باید به این نکته اشاره کرد که استفاده از سیستمهای صوتی پرمصرف ( از نظر برقی ) و بالا بودن بیش از حد صدا نیز بدلیل آمپراز بالای برق مصرفی با مصرف سوخت ارتباط دارند. به طور کلی هر چیزی که در اتومبیل بالاتر از حد تعریف شده برق مصرف کند، از دینام کار بیشتری گرفته ، به موتور فشار بیشتری وارد کرده و در نهایت موتور اتومبیل را مجبور به تولید نیروی بیشتر میکند.
کیفیت بنزین و مکمل ها
نوع بنزین مصرفی به خودی خود یکی از مهمترین نکات موجود در زمینه کاهش مصرف سوخت است. بنزین سوپر که در تمامی جایگاهها عرضه میشود، دارای اکتان بالاتری است. نهتنها این نوع از بنزین کیفیت بهتری داشته و ضرر کمتری به موتور میرساند بلکه عملکرد را نسبت به بنزینهای معمولی با اکتان پایین بهبود داده و در نتیجه مصرف سوخت را کاهش میدهد. کیفیت پایین بنزین سبب تشکیل بخار و اتلاف بنزین می گردد. موضوع دیگر در این باب ، بسیاری از مکمل های بنزین است.
مکملهای موجود در نوع شوینده و افزایشدهنده اکتان قرار میگیرند. هر چند مکملهای شوینده در زمان استفاده عملکرد موتور را بهبود میبخشند اما در طولانیمدت و استفاده مکرر ، مضر بوده و باعث ایجاد پوسیدگی و از بین رفتن بخشهای داخلی موتور و سیستم سوخت رسانی می گردد. در مقابل مکملهایی قرار دارند که اکتان بنزین را افزایش میدهند. افزایش اکتان رابطه مستقیمی با کاهش مصرف سوخت دارد اما با توجه به قیمت نجومی مکملهای استاندارد و معتبر عملا این روش توجیه اقتصادی ندارد. متاسفانه بسیاری از مکمل های موجود در بازار ایران غیر استاندارد و فاقد کیفیت و کارایی لازم می باشند.
رانندگی درست
بخشی از مبحث کاهش مصرف سوخت به نحوه رانندگی ارتباط پیدا میکند. علاوه بر رانندگی با سرعت بالا که یکی از عامل شناخته شده برای افزایش مصرف سوخت می باشد نکته دیگری که باید به آن توجه کرد، تعویض دنده در دور موتور نامناسب است. به طور کلی خودروهای تولید داخل با توجه به ضعف موتور و رعایت نشدن تعداد زیادی از استانداردهای جهانی نیاز به رفتاری متفاوت از سوی راننده دارند. پیشنهاد میشود، راننده در اکثر مواقع زمانی که به دور موتور 3 هزار رسید، اقدام به تعویض دنده کند. علاوه بر این همواره باید تاثیر نگهداری و سرویس موتور را بعنوان یک عامل بسیار مهم در افزایش عمر موتور و کاهش مصرف سوخت در ذهن داشت. تنظیم موتور، شست و شوی انژکتور، تعویض روغن و فیلتر ، استفاده از روغن با کیفیت، تعویض به موقع فیلتر هوا و در نهایت تعویض صافی بنزین موارد موثر در کاهش مصرف سوخت هستند.
مخزن (باک) بنزین
به هیچ عنوان باک اتومبیل خود را کامل پر نکنید! همواره سعی کنید بخشی حتی کوچک از آن را خالی نگه دارید. این موضوع نه تنها به کاهش وزن ارتباط دارد بلکه از بخار شدن بنزین نیز جلوگیری میکند. زمانی که مقدار زیادی بنزین در باک اتومبیل ذخیره شده و در مدت زمانی خاص مورد استفاده قرار نگیرد به مرور زمان بخار شده و عملا هزینهای اضافه را برای شما به وجود میآورد. برای جلوگیری از این موضوع حتی پیشنهاد میشود که از سلامت درب باک نیز اطمینان پیدا کنید.
وضعیت دنده ماشین های انژکتوری در سرازیری ها
جدای از مصرف سوخت کمتر خودروهای انژکتوری به خاطر حذف کاربراتور، نکته دیگری نیز وجود دارد که این نوع از اتومبیلها را تبدیل به نمونه اقتصادی میکند. آزمایشهای مختلف نشان میدهد، زمانی که اتومبیل در سرازیری قرار دارد، اگر به جای قرار دادن در حالت خلاص، آن را در دنده گذاشته و پدال گاز را رها کنیم ، مصرف سوخت اتومبیل به حدود صفر میرسد. نکته قابل اشاره این است که اگر راننده، اتومبیل انژکتوری را در زمان رسیدن به سرازیری خلاص کند، موتور اتومبیل به صورت خودکار برای روشن ماندن، کار کرده و بنزین مصرف میشود. در نهایت باید به این مسئله دقت کرد که حالت اشاره شده تنها مختص خودروهای انژکتوری است.
جریان هوا ( دینامیک خودرو )
مسئله دیگری که در مصرف سوخت تاثیر مستقیم دارد، ایرودینامیک اتومبیل است. برای استفادههای معمولی یا بهتر است بگوییم شهری بهترین کار پرهیز از ایجاد تغییرات کاذب بر روی بدنه و قسمت های بیرونی ماشین است. مثلا میتوان به نصب باربند اشاره کرد، تحقیقات مختلف ثابت کرده، باربند حتی در صورت خالی بودن ، در ایرودینامیک اتومبیل اختلال ایجاد کرده و در نتیجه مصرف سوخت اتومبیل را افزایش میدهد. باز بودن پنجرهها و یا سقف متحرک ( سان روف ) و ورود باد در زمان حرکت به داخل اتومبیل و جریان پیدا نکردن آن در کنارهها یکی دیگر از عوامل مهم در مصرف سوخت است.
طرح عاج لاستیک
لاستیکها بخش دیگری از فرآیند کاهش مصرف سوخت هستند. نوع طرح عاج ، گل لاستیک و نحوه تماس لاستیک با جاده یکی از پارامترهای مهم در مصرف سوخت است . استفاده از لاستیکهای رادیال به جای لاستیکهایی با عاج طرحدار در کاهش مصرف سوخت تاثیرگذار است. به طور کلی هر چه میزان اصطکاک اتومبیل با زمین کاهش پیدا کند، موتور نیاز به قدرت کمتری برای حرکت اتومبیل دارد و نهایتا بنزین کمتری مصرف میشود. همین نکته در رابطه با استفاده از لاستیکهای پهنتر از نمونههای معمولی و مورد استفاده در کارخانه صدق میکند. افزایش پهنای لاستیک مساوی است با افزایش مصرف سوخت.